Een schorre zeehond (artikel)


bakerpraatjes
Het is zaterdagnacht en we logeren bij mijn schoonouders. We schrikken wakker van een vreemd geluid uit het ledikantje bij ons voeteneind. Het lijkt wel alsof Tex stikt, zijn ademhaling hapert, hij hapt gierend naar lucht en begint daarna hartverscheurend schor te huilen. De rest van de nacht haalt hij moeilijk adem en hoest hij als een zeehond. Wij proberen hem zo goed mogelijk te troosten, maar worden met de minuut bezorgder.

De volgende ochtend zitten we bij de huisartsenpost. De dokter vraagt of iets in het huis van mijn schoonouders een allergie kan hebben veroorzaakt. Maar er zijn geen huisdieren en het is er een stuk schoner dan bij ons thuis. De arts kijkt in Tex’ keel, luistert naar zijn longen en trekt zijn conclusie: pseudokroep. We hoeven ons geen zorgen te maken, dit komt heel vaak voor bij jonge kinderen. Het is niet gevaarlijk en gaat vrijwel altijd vanzelf over. De hoestaanvallen zullen een paar dagen duren en zijn meestal ‘s avonds en ‘s nachts het ergste. We krijgen het advies om Tex in een badkamer vol stoom te zetten als hij het erg benauwd heeft.

Als we ‘s avonds thuis zijn zoek ik op waarom de ziekte pseudokroep (onechte kroep) heet, de benauwdheid klinkt behoorlijk echt. Kroep blijkt een andere naam voor difterie. Dit was vroeger één van de meeste voorkomende doodsoorzaken bij kinderen. Dankzij de vaccinaties is difterie al meer dan twintig jaar verdwenen uit Nederland. Pseudokroep heeft dezelfde symptomen als de dodelijke kroep en lange tijd dachten artsen dat het één ziekte was. Zo kreeg pseudokroep zijn naam. Kroep komt trouwens van het Engelse werkwoord croup dat schor huilen betekent. Heel toepasselijk dus.

Pseudokroep is een virus en er is weinig aan te doen. Alleen bij zeer ernstige gevallen worden medicijnen voorgeschreven om de benauwdheid te verminderen. Stomen is al tientallen jaren het standaardadvies. Maar er is gek genoeg nooit aangetoond dat vochtige lucht helpt bij pseudokroep. Artsen vermoeden dat stomen vooral werkt doordat ouder én kind rustig worden van het ritueel. En kalmte is het allerbelangrijkste. Kinderen die in paniek raken, krijgen het namelijk alleen maar benauwder. En dan raken ze nog meer in paniek, waardoor ze het weer benauwder krijgen, enzovoorts.

Hoewel al sinds de jaren tachtig bekend is dat het stomen zelf eigenlijk niet helpt, adviseren artsen het nog steeds. Maar elke andere manier om een kind te kalmeren is net zo goed. Een bevriende huisarts vertelde me dat hij ouders aanraadt om lopend naar zijn praktijk te komen. Een half uurtje in de buitenlucht doet vaak wonderen. Niet doordat die lucht zo gezond is, maar puur doordat ouders en kind rustig worden van het wandelen.

Wij besluiten Tex tijdens de nachtelijke hoestaanvallen niet te kalmeren met stomen of wandelen, maar met zijn favoriete liedje van Elmo. Dat helpt. En na een week is hij inderdaad vanzelf weer beter.

Wetenschapsjournalist Ionica Smeets (32) woont samen met vriend Han en zoon Tex (1). Voor Kinderen zoekt ze elk nummer uit wat er waar is van bakerpraatjes over opvoeding

Dit artikel verscheen eerder in Kinderen